Αββά Ισαάκ του Σύρου
Ψήγματα Χρυσού από τους Ασκητικούς Λόγους του
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 1ον
- Ο φόβος του Θεού είναι η αρχή της αρετής, που γεννάται από την πίστη και σπέρνεται στην καρδιά, που καταγίνεται στα της σωτηρίας της ψυχής.
- Αρχή της εναρέτου ζωής ειναι το να καταγίνεσαι στη μελέτη των Θείων Λόγων, αποφεύγοντας την τιμή του κόσμου, που είναι ατιμία.
- Χωρίς τη θέρμη της προς τον Θεόν πίστεως, δεν μπορούμε ν’ απαλλαγούμε από τη δουλεία των παθών.
- Όταν στερούμεθα της Θείας Χάριτος επί πολύ, τότε γνωσιολογικά απορρίπτουμε τη Θεία Πρόνοια (=δαιμονισμός).
- Αρχή της αληθινής ζωής του πιστού είναι ο φόβος του Θεού και η θεία ηδονή που γεννάται απ’ Αυτόν μέσα στην καρδιά μας.
- Ο λόγος του Θεού, δηλαδή η αρετή, φυτρώνει στις καρδιές, που δεν φροντίζουν και δεν μεριμνούν για τα πράγματα του κόσμου τούτου.
- Θέλεις να νιώσεις τη γλυκύτητα της ενώσεως με το Θεό μέσα σου; Αγάπησε το Θεό και τους ανθρώπους.
- Καθώς το ζωγραφισμένο νερό δεν θεραπεύει τη δίψα, έτσι και ο διδάσκων, χωρίς να έχει κτήμα την αρετή, δεν τη μεταδίδει στους άλλους.
- Όσα καλά ή κακά είναι ενωμένα με το σώμα, θα σε συνοδεύουν μέχρι τον τάφο. Όσα όμως είναι ενωμένα με την ψυχή, θ’ αποτελέσουν την αιώνια προίκα σου!…
- Κάθε καλό, που ενεργείται μέσα σου να το κρύβεις, διότι το Βάπτισμα και η πίστη έγιναν μεσίτες σ’ αυτό το καλό.
- Το πρόσωπο του ντροπαλού ανθρώπου μιμείται την ταπείνωση του Χριστού. Τίποτε άλλο δε μας χωρίζει περισσότερον από τη Θεία Σοφία, όσο ο χλευασμός, τα γέλια, η παρρησία και τ’ αστεία.
- Ας αγιάζουμε με προσευχές και καλές πράξεις το σώμα μας, για να έλθει να κατοικήσει σ’ αυτό ο Χριστός με τη Θεία Κοινωνία!…
- Ποιό φίλο απόκτησες στον Ουρανό, για να σε υποδεχθεί, όταν φύγεις απ’ αυτόν τον κόσμο; Σε ποιού το χωράφι δούλεψες, για να σου πληρώσει το μισθό σου; Κλάψε πολύ, για ν’ αναπαυθεί σε σένα το Άγιο Πνεύμα, καθαρίζοντας το ρύπο της καρδιάς.
- Σε εγκατέλειψα, Κύριε, μη μ’ εγκαταλείψεις, εισάγαγε με στις νομές Σου, θρέψε με με τη χλόη των Θείων σου Μυστηρίων, παρηγόρησε με, γλύκανε με με τη θεϊκή χαρά!..
- Ούτε οι δαίμονες, ούτε τα στοιχεία της φύσεως, ούτε οι κακοί άνθρωποι και τα θηρία, μπορούν να μας βλάψουν χωρίς τη θέληση του Θεού. Διότι, άν δεν εδέσμευεν αυτά ο Θεός, δε θα ζούσε κανείς άνθρωπος.
- Σ΄εκείνους, που έχουν δυνατούς πειρασμούς, μέλλει ο Θεός να δώσει σοφία και τη χάρη Του!…
- Όποιος ποθεί τον κόσμο, δεν αγαπά το Θεό. Όποιος συναναστρέφεται τον κόσμο, δεν μπορεί να συναναστρέφεται το Θεό. Όποιος φροντίζει τα του κόσμου, δεν φροντίζει τα του Θεού!…
- Όποιος φροντίζει υπέρ το δέον τα σωματικά, εκπίπτει της αγάπης του Θεού.
- Γίνεται κοινωνός των παθημάτων του Χριστού, όποιος πάσχει για δικαιοσύνη.
- Γνώριζε ότι χωρίς πειρασμούς ευρίσκεσαι μακριά από το δρόμο του Θεού και ότι δεν περπατείς στα ίχνη των αγίων.
- Οι άνθρωποι μισούν τη φτώχεια, ο δε Θεός την υπερήφανη ψυχή. Στους ανθρώπους είναι τίμιος ο πλούτος? εις δε τον Θεόν η ταπεινωμένη και συντετριμμένη ψυχή.
- Όταν ζεις ενάρετα, περίμενε πειρασμούς. Όποιος δεν πιστεύει στο Θεό, φοβείται και τη σκιά του ακόμη. Όποιος έχει τον έπαινο της συνειδήσεως, έχει την επιθυμία του θανάτου!..
- Οι εντολές του Θεού είναι τιμιότερες απ’ όλους τους θησαυρούς του κόσμου, διότι όποιος τις φυλάττει, ευρίσκει το Θεό!..
- Όποιος πιστεύει στο Θεό, θα επαινεθεί και από τους εχθρούς του. Όποιος πιστεύει, ότι τα αμαρτήματα του είναι μικρά, πέφτει σε μεγαλύτερα.
- Όποιος επιθυμεί τα θελήματα του Θεού, έχει οδηγούς τους αγγέλους. Όποιος υπομένει με ταπείνωση τις συκοφαντίες, έφτασε στην τελειότητα και θαυμάζεται από τους αγγέλους!..
- Σωφροσύνη έχασες; Δε δέχεται ο Θεός από σε ελεημοσύνη, εφ’ όσον επιμένεις στην πορνεία. Εφόσον νικάσαι από το φθόνο, τί πολεμάς τον ύπνο;
- Έχε τη γλώσσα σου γλυκειά και τα χείλη σου γλυκά και θα έχεις όλους τους ανθρώπους φίλους.
- Οι πειρασμοί μας χαλυβδώνουν στην αρετή. Αλλιώς οι αρετές είναι αδόκιμες και ψεύτικες.
- Σε ό,τι καυχιόμαστε θα παραχωρεί ο Θεός να το χάσουμε, για ταπείνωση… Όποιος υποφέρει με χαρά την αδικία, αυτός έχει παρηγορία Θεού…
- Οι άγιοι δυνάμωναν με θείες οπτασίες και υπέμειναν κάθε πειρασμό για την αγάπη του Θεού.
- Αφιέρωση στο Θεό οδηγεί στην ανάπαυση των λογισμών. Η ακτημοσύνη οδηγεί στην ελευθερία από την ταραχή των λογισμών. Η ησυχία των σωματικών αισθήσεων οδηγεί στην ειρήνη του νου!…
- Οι πειρασμοί οδηγούν στην απόκτηση της σοφίας του Αγίου Πνεύματος. Η πίστη στο Θεό οδηγεί στην περιφρόνηση των πειρασμών.
- Χωρίς τη γεύση των παθημάτων του Χριστού, δεν έχει η ψυχή κοινωνία με το Θεό!…
- Όποιος αναπαύει τους ανθρώπους, ευχαριστεί το Θεό!…
- Οι αρρώστιες παραχωρούνται από το Θεό για την υγεία της ψυχής στους ράθυμους και αμελείς, που αγαπούν το Θεό!…
- Επιτρέπει ο Θεός τις θλίψεις, για να τον πλησιάσουμε με τις προσευχές και την ταπείνωση και να μην πάθουμε ό,τι έπαθε ο σατανάς.
- Τα λυπηρά μας θυμίζουν το Θεό (“εν θλίψει εμνήσθημεν Σου”) και μας πλησιάζουν προς Αυτόν, απομακρύνοντας από εμάς τα μάταια και φθαρτά και μας δωρίζουν κάθε μακαρισμό!…
- Η παρρησία προς το Θεό αποκτάται με τη συνεχή και έντονη προσευχή. Διότι ευφραίνεται “η καρδία των ζητούντων τον Κύριον”…
- Όποιος ομολογεί και εγκαταλείπει τις αμαρτίες του, θα εύρει έλεος παρά Κυρίου (=μετάνοια)
- Όποιος νεκρώθηκε για τον κόσμο, υπομένει με χαρά τους πειρασμούς και τα κακά. Όποιος δε νεκρώθηκε, ταράσσεται και οργίζεται και κυριεύεται από τη λύπη.
- Η χάρη του Θεού πλησιάζει τον ταπεινό. Τον δε υπερήφανον κυκλώνουν οι λυπηρές περιστάσεις, για να ταπεινωθεί και να σωθεί.
- Ο ταπεινός δέχεται πάντοτε το έλεος του Θεού. Ταπεινώσου σ’ όλα μπροστά στους ανθρώπους. Προλάμβανε όλους προσκυνώντας τους και όλοι θα σε τιμήσουν. Εξευτέλιζε τον εαυτό σου και θα ιδείς τη δόξα του Θεού. Αγωνίζου να σε καταφρονούν όλοι, για να σε δοξάσει ο Θεός!
- Μη ζητάς να σε τιμούν οι άνθρωποι. Όποιος ζητάει την τιμή, φεύγει απ’ αυτόν η τιμή. Όποιος αποφεύγει την τιμή, η τιμή τον ακολουθεί και γίνεται κήρυκας της ταπεινώσεως του.
- Όποιος είναι ενάρετος και φαίνεται ευτελής και ουτιδανός με φωτεινή ζωή και ταπεινό φρόνημα, είναι μακάριος… Όποιος πεινάει και διψάει για το Θεό, ο Θεός θα τον γεμίσει από τ’ αγαθά Του. Γίνου αμαθής και ιδιώτης και όχι σοφός στην αμάθεια σου.
- Συναστρέφου τους ταπεινούς, που και η θέα και η διδασκαλία τους είναι ωφέλιμες. Μη χλευάσεις μυσαρόν, ούτε ν’ αηδιάσεις όσους έχουν πληγές. Τίμησε τον πλησίον σου περισσότερο από την αξίαν του, επαίνεσε τον σ’ εκείνα που δεν έχει, και έτσι θεραπεύεις τα ελαττώματα του!…
- Προφυλάξου και μην ελέγχεις κανένα, για κανένα πράγμα. Η αγάπη δε θυμώνει, μήτε ελέγχει κανέναν με πάθος!…
- Όταν δεν απομακρύνεσαι από τα αίτια, δίνεις αφορμές να σε πολεμάει ο εχθρός. Η μελέτη της Αγίας Γραφής διώχνει τις πονηρές μνήμες!…
- Μακριά απ’ τον κόσμο δεν υπάρχουν τα αίτια των πτώσεων θυμού, επιθυμίας, μνησικακίας ή δόξης. Καλύτερα πολεμώντας ν’ αποθάνουμε, παρά να ζούμε νικημένοι από τα πάθη.
- Απόφευγε την παρρησία προς τους ανθρώπους. Μη διακόπτεις αυτόν που τους ομιλεί. Θεώρει τον εαυτό σου μικρότερο από όλους. Μην αργολογείς με τον τυχόντα. Φάγε και πίνε λίγο απ’ όλα. Μη βιάζεσαι στο περπάτημα χωρίς λόγο. Με πραότητα να ομιλείς!…
- Μην κοιτάς στο πρόσωπο το συνομιλητή σου. Μην ελέγξεις κάποιον για σφάλμα. Μην αποφεύγεις τα ευτελή έργα. Απόφευγε τους γονείς σου, για να μη χάσεις την αγάπη του Θεού. Φίλους έχε τους φοβουμένους το Θεό. Κρύβε από κάθε άνθρωπο τα μυστικά σου και τους πολέμους σου!…
- Καταφρονήσου, αλλά μην καταφρονείς τους άλλους. Αδικήσου αλλά μην αδικείς. Μην αγαπάς κοσμικά πράγματα. Δίνε ελεημοσύνη σ’ όλους και άπεχε από όλους. Μη πολυλογείς. Μη φιλονικείς. Μη συγκατοικείς με υπερηφάνους!…
- Μην εξετάζεις τα δόγματα της Εκκλησίας. Μη διαβαίνεις μπροστά από οργίλους και μάχιμους, για να μη γεμίσει η καρδιά σου θυμό και οργή.
- Η αμέλεια, η ακηδία και η λύπη προξενούν στενοχώρια και λύπη στην ψυχή. Η χαρά της καρδιάς αναγκάζει τη γλώσσα να σιωπά, οπότε ακολουθεί ηδονή ψυχής, τρυφή και αγαλλίαση. Αυτή η τρυφή και αγαλλίαση είναι η έλευση της Βασιλείας των Ουρανών μέσα μας. Αυτή η τρυφή και αγαλλίαση, όταν μπαίνουν στην καρδιά, δίνουν την υγεία στην ψυχή και τη βγάζουν από το σκοτάδι της απιστίας!…
- Η πείνα, η ανάγνωση των λόγων του Θεού, η ολονύκτια αγρυπνία και το πλήθος των προσευχών, ιδιαίτερα τα δύο τελευταία, φανερώνουν τον πλούτο της χάριτος του Θεού κατ’ αξία στον καθένα μας.
